رحماندوست: نویسنده‌ای اخلاقی می‌نویسد که اخلاقی زندگی کند

به گزارش خبرنگار مهر، مجتبی رحماندوست نویسنده و مترجم در دومین جلسه از سلسله نشست‌های خانه کتاب با موضوع منشور اخلاق نویسندگی که عصر روز چهارشنبه (5 مرداد) در سرای اهل قلم برگزار شد، با اشاره به اینکه نبود ضمانت اجرایی در منشور اخلاق نویسندگی بزرگترین ضایعه برای تدوین آن است، گفت: اگر فردی اخلاق‌مدار نباشد و مثلاً فصلی از اثرش را بدون اجازه از اثر و فردی دیگر وام گرفته باشد، وجود عاملی که بخواهد او را از موضع قدرت به انکار از آن وادارد، بد نیست اما منشور اخلاقی ظاهراً چنین قدرتی را برای خود متصور نیست.

وی ادامه داد: منشور اخلاق نویسندگی به قالب یک عامل دورنی برای هر نویسنده‌ای واجب و لازم است. اثر اخلاقی در واقع زمانی تولید می‌شود که نویسنده با یک عامل درونی به موضوع رمانش معتقد بوده باشد اما در حوزه‌های کاری جدیدی که مد نظر ما است این مسئله نمی‌تواند کافی باشد و نیازمند قانون و آئین خاص خودش است.

نویسنده اخلاق مدار باید زندگی اخلاقی داشته باشد

وی ادامه داد: نویسندگی برای نویسنده مثل زندگی کردن است. او با قلمش زندگی می‌کند. نویسنده و حاصل کار او حرکتی است جوششی و لذا وقتی می‌خواهیم برای او منشوری برای اخلاقی نوشتن تعریف کنیم، باید قبل از آن به این بیاندیشیم که او چگونه می‌تواند اخلاقی زندگی کند. اگر منظور ما از منشور اخلاقی دور کردن نویسنده از وصول گرایی و مادی گرایی است، باید گفت نگارشش عمل پسندیده‌ای است اما نباید فراموش کنیم نویسنده‌ای به منشور پایبند می‌ماند که به نوعی خودسازی دست یافته باشد در واقعی اگر کسی خود را شناخت، اثرش هم ساخته خواهد شد.

رحماندوست در ادامه با اشاره به اینکه در گذشته اهالی بازار هر صبح پیش از آغاز کار در کلاس درس روحانیون شهر خود درس متاجر را برای کسب شیوه صحیح کسب درآمد می‌آموختند، گفت: عرصه نوشتن نیز امروزه نیازمند این است که ابتدا نویسندگان ما متاجر نوشتن را بخوانند و به همان سبک و سیاقی که حقیقت زندگی در آن تعریف شده است، بنویسند و این یعنی رعایت منشور اخلاقی.

وی همچنین در رابطه با اینکه چه موضوعاتی باید در منشور اخلاق نویسندگی مورد توجه قرار گیرد؟ گفت: منشور اخلاق نویسندگی غیر از اینکه شامل مبانی اعتقادی عمومی و بشری است، باید اصطلاحات و شیوه‌های خاص نوشتن را نیز در درون خود دارا باشد که این مسئله می‌طلبد اهالی قلم حتما در آن دخیل باشند. البته باید این نکته را نیز اضافه کرد که اگر مبانی اعتقادی در نگارش این موضوع رعایت نشد، بودن یا نبودن اهل قلم در این مسئله ماهیت آن را تغییر نمی‌دهد و لزومی نیز برای نوشتن آن ایجاد نمی‌کند.